Bronnie Ware, een verpleegster die palliatieve mensen bijstond in hun laatste dagen, merkte op dat er heel wat mensen aangaven spijt te hebben. En meer nog, ze hadden nooit of zelden spijt van iets dat ze gedaan hadden, maar vooral van dingen die ze niet gedaan hadden. Het leek alsof ze op het einde van hun leven plots een heel helder beeld kregen van wat belangrijk was en wat niet. Dat ze dan pas helder zagen waar het allemaal om draaide. Waarom schrijf ik hier nu over? Wel, omdat het zonde zou zijn om zo’n waardevolle informatie simpelweg naast ons neer te leggen zonder er iets mee te doen. Laten we de koe bij de horens vatten en spijt nu meteen aanpakken, zodat we later aan verpleegsters zoals Bronnie Ware kunnen vertellen wat een ongelofelijke dingen we met ons leven gedaan hebben…

De 5 meest voorkomende dingen waar mensen op het einde van hun leven spijt van hebben:

• Ik wou dat ik de moed had om een echter leven naar mezelf toe te leven en niet een leven volgens de verwachtingen van anderen.
• Ik wou dat ik niet zo hard gewerkt had.
• Ik wou dat ik de moed had om mijn gevoelens te uiten.
• Ik wou dat ik (meer) contact gehouden had met vrienden.
• Ik wou dat ik mezelf toegelaten had gelukkiger te zijn.

Laat ons even inzoomen op deze vijf dingen.

1. Ik wou dat ik de moed had om een echter leven naar mezelf toe te leven en niet een leven volgens de verwachtingen van anderen.

Dit werd het vaakst gezegd. Mensen realiseerden zich dat heel wat dromen simpelweg dromen waren gebleven en geen realiteit door de keuzes die men gemaakt had. Het waren nochtans geen onmogelijke dromen, maar er was wel moed nodig. Moed om te willen veranderen, om eerlijker te zijn naar jezelf toe, ook wanneer dat zou kunnen betekenen dat je iemand teleurstelt. En die dingen klinken makkelijk, maar zijn het niet. Wij mensen zijn enorm gevoelig voor goedkeuring en afkeuring. We willen allemaal graag gezien worden. En te vaak geloven we dat onze keuzes dit kunnen beïnvloeden en dat we dan niet meer graag gezien zullen worden. Terwijl echte liefde of iemand echt graag zien onvoorwaardelijk is. Klinkt allemaal cliché, maar cliché’s zijn natuurlijk cliché’s voor een reden… Wanneer mensen ons niet meer graag zouden zien omdat we een bepaalde keuze voor onszelf gemaakt hebben, zijn deze mensen onze liefde dan überhaupt wel waard? Om te beginnen moeten we dus op zoek gaan naar de moed om echter te leven naar onze eigen dromen toe.

2. Ik wou dat ik niet zo hard gewerkt had.

Kinderen worden snel groot. Iets dat elke ouder je volmondig zal beamen. En dus moet je genieten van elk moment. Maar kunnen we dat eigenlijk wel als we hele dagen aan het werk zijn en vaak zelfs meer dan dat? ‘Maar we werken toch voor hun toekomst?‘ hoor ik u al zeggen. Klopt, maar wat als je nu eens zou werken aan het nu voor hen? Je kinderen vragen vooral jouw tijd en aandacht en dat is vaak wat er dan bij inschiet. Heb je echt die tweede auto nodig? Of die flatscreen tv? Nee, misschien niet, maar we moeten eten op tafel kunnen zetten! Het lijkt wel alsof we niet echt leven, maar overleven dan. Want klopt dat wel? Zo hard werken enkel voor eten? Ik denk het niet. We zijn verloren wat echt belangrijk is. Als samenleving groeiden we zo snel en daarom kunnen we als mens niet meer volgen. We geven nog steeds dezelfde redenen als onze grootouders, terwijl die eigenlijk, als we heel eerlijk zijn niet meer gelden. Voor onze grootouders waarschijnlijk ook al niet meer. Natuurlijk moeten we ergens centen verdienen en natuurlijk is het voor sommige soms de eindjes aan elkaar knopen, maar de meeste mensen kunnen best met iets minder. Dus, ten tweede: meer balans tussen werk en al de rest. Meer tijd voor die dingen die er echt toe doen.

3. Ik wou dat ik de moed had om mijn gevoelens te uiten.

We leven in een samenleving waar tranen en andere uiterlijke kenmerken van emoties gezien worden als tekenen van zwakte. Jammer, vooral omdat het net andersom is. Heel wat mensen redeneren vaak dat ze geen ‘spel’ willen maken van iets kleins. Daarom reageren ze niet wanneer iemand iets zegt of doet dat hen eigenlijk verdrietig of boos maakt of waar ze het op zijn minst niet mee eens zijn. Ze bewaren de goede vrede. De prijs hiervoor is echter dat je op de duur jezelf een beetje verliest. Je toont je ware zelf niet (meer). Heel wat psychologische aandoeningen ontwikkelen zich op deze manier. En ik geloof oprecht dat dit ook de reden is dat we vandaag de dag meer dan ooit te kampen krijgen met enorm veel mensen met psychische problemen, zoals bv. burn-out of depressie. Laat maar lopen dus die tranen, maar bedenk even goed dat lachen vaak het beste medicijn is. Echt lachen tot de tranen over je wangen lopen bv.

4. Ik wou dat ik (meer) contact gehouden had met vrienden.

Heel wat mensen verliezen geleidelijk aan vriendschappen doordat ze volledig in beslag genomen worden door hun relatie en/of gezin. Daar hebben ze genoeg mee en bijgevolg is er geen nood aan iets anders. Het is niet dat vrienden buitengesloten worden, we investeren gewoon niet meer zoveel in vriendschappen dan vroeger. We spreken nog wel eens af, maar niet te laat en tja het komt even vaak voor dat we moeten afbellen omdat het gewoon te druk is of niet meer uitkomt.

Als het tot een scheiding komt of er zijn andere problemen in de relatie of het gezin, dan realiseren we ons soms plots wel dat we vrienden nodig hebben of missen. En dan investeren we weer. De vraag is echter of we dit vast kunnen houden wanneer de dingen weer beter gaan. Hoe komt het dat we ons dit enkel realiseren als we wanhopig zijn of als het al te laat is? Plan dus maar wat quality-time met je vriend(-en). Goed voor je gezondheid en effectieve preventie voor spijt.

5. Ik wou dat ik mezelf toegelaten had gelukkig te zijn.

Hoeveel mensen realiseren zich dat geluk een keuze is? Je hoeft niet vast te zitten in oude patronen en gewoontes. Je kiest hiervoor! En ja, er wordt ons verteld dat we verantwoordelijk zijn voor ons eigen geluk, maar tegelijkertijd wordt er ook gezegd dat we wel realistisch moet zijn. Alsof er geen geluk is in de realiteit? We blijven in onze comfort zone, waar alles vertrouwd en veilig is en we maken onszelf wijs dat dat geluk is. Angst voor verandering en voor alles buiten onze comfort zone, zorgt ervoor dat we onszelf en anderen wijsmaken dat we gelukkig zijn. Maar diep vanbinnen, beseffen we af en toe dat er meer zou kunnen zijn. Dat ‘ok’ als antwoord op de vraag hoe het gaat niet voldoende is en zou moeten zijn. En dat we vooral mild en lief voor onszelf moeten zijn.

En dus?

Als je dit alles leest, ben je het dat niet met me eens dat dit vraagt om actie? Laat ons eerlijk naar onszelf kijken en zoeken naar onze angsten en naar wat ons tegen houdt. Laat ons kijken naar die dingen die we aangenomen hebben als ‘de waarheid’. Hebben we de moed om dit in vraag te stellen?

En om te zoeken naar die dingen die echt bij ons passen? Dingen die we echt willen en waarvan het wel eens zou kunnen dat ze ons gelukkig zouden maken? Want ik denk dat we dit verplicht zijn aan ons toekomstige zelf. Waarom tijd verdoen met wachten op het juiste moment? ‘Wanneer de verbouwingen gedaan zijn, dan ga ik gelukkig zijn.’ Of: ‘Ik heb nu geen tijd, maar als de kinderen groter zijn, dan zal ik meer tijd hebben.’

Pas als we durven toegeven dat we met z’n allen een bende uitstellers zijn en dat iets veranderen niet voor morgen is, maar voor vandaag, voor nu meteen, pas dan komen we dichter bij onszelf. Bij gelukkig zijn. En zou het niet geweldig zijn om op je oude dag te bedenken dat er eigenlijk niets is waar je spijt van hebt, simpelweg omdat je domweg gedaan hebt wat je wilde doen? Amen to that!